LEERKERN

3.3 Kennis modelleren

Introductie

Na de kenniselicitatie moet de kennis worden gemodelleerd, zodat deze kan worden geformaliseerd en in een kennissysteem gevat. Zoals in paragraaf 2.1.3 al is aangegeven, is er een onderscheid te maken tussen taak- of proceskennis en domeinkennis. Door beide soorten kennis ook in het kennismodel gescheiden te houden, kunnen bestaande modellen voor taakkennis en domeinkennis het modelleren van kennis vergemakkelijken.
Dit onderwerp komt uitgebreider aan de orde in de cursus Kennisacquisitie.

Lees uit Stefik paragraaf 3.2.3 pagina’s 324 tot en met 327.

3.3.1 Procesmodel

In het procesmodel wordt de taakkennis vastgelegd. Uit te voeren operaties spelen de hoofdrol in taakkennis. In het voorbeeld van Stefik (bovenaan pagina 325) spreekt hij van categorieën van operaties: taking circuit data, inferring what components are broken, replacing components. Veel taken zijn in te delen in algemene taken, als diagnose, classificatie, beoordeling, configuratie, planning, reparatie, en zo is er nog een aantal zogeheten generieke taken. Voor deze generieke taken bestaan er generieke taakmodellen, ook wel referentie- of interpretatiemodellen genoemd. Binnen deze modellen kunnen operaties op hun beurt op generieke wijze worden uitgedrukt: abstraheren, specificeren, selecteren, evalueren, vergelijken, enzovoorts. Zo kan in het voorbeeld op blz. 325 de kennis ‘voltage bij pin 56 is meer dan 5,3 Volt’ worden geabstraheerd tot ‘carrier feedback voltage is te hoog’. Taakkennis kan gemodelleerd worden door de kennis uit te drukken in deze generieke termen. In het voorbeeld op blz. 326 bevindt de taakkennis zich in de laag ‘operations’. Meer over generieke taken en taakmodellen wordt behandeld in de hoofdstukken 10, 11 en 12.s

3.3.2 Domeinmodel

In een domeinmodel wordt domeinspecifieke kennis schematisch vastgelegd. Concepten, eigenschappen van concepten en relaties tussen concepten spelen hierbij een belangrijke rol. De domeinkennis is in het voorbeeld van blz. 326 te vinden in de laag ‘objects en taxonomies’. Om ook binnen het modelleren van domeinkennis houvast te bieden en hergebruik mogelijk te maken, bestaan er generieke domeinmodellen; deze worden ook wel ontologieën genoemd. Er wordt nog volop onderzoek gedaan naar ontologieën en er zijn nog niet zo veel resultaten als bij de generieke taakmodellen. Het voert te ver om hier verder uit te wijden over ontologieën. In de cursus Kennisacquisitie wordt hier nader op ingegaan.

> Opgave 3.3.1

> Opgave 3.3.2