SAMENVATTING

12.1 Diagnose

Verschillende scenario’s voor diagnose hebben met elkaar gemeen dat het slecht functioneren van een mens of systeem geobserveerd wordt, waarna een oorzaak wordt opgespoord en deze wordt behandeld. Er is echter ook een aantal dimensies waarop scenario’s voor diagnose van elkaar verschillen. Hier volgen enkele belangrijke.
– Wat kan als oorzaak tellen? Bij elektronische systemen beschouwt men een niet-werkende component, die vervangen moet worden, vaak als oorzaak. Bij medische diagnose wordt een ziekte vaak beschouwd als oorzaak.
– Zijn extra observaties beschikbaar? Bij apparaten is dit in het algemeen makkelijker te realiseren dan bij patiënten, hoewel de medische wereld de laatste tijd veel vooruitgang boekt bij het ontwikkelen van minder pijnlijke tests met kleinere risico’s voor de patiënt.
– Hoe precies kan of moet de diagnose zijn? Geldt de chip (precies) als oorzaak van de computerstoring, of het hele board waar deze chip onderdeel van is? Is de oorzaak de precieze bacterie of alleen de vaststelling dat er sprake is van een bacteriële infectie?
– Kan de toestand van het systeem veranderd worden door degene die de diagnose stelt?
– Zijn de observaties statisch of dynamisch? Dynamische observaties zijn vaak belangrijk bij medische diagnose, omdat ziekten periodieke of progressieve symptomen kunnen hebben.
– Hoeveel overlap is er tussen diagnose, testen en repareren? In de praktijk worden soms reparaties uitgevoerd om daarna met meer of minder uitgebreide tests te kijken of deze effectief zijn.