EXTRA UITLEG
3.1 Is een kennissysteem een oplossing
De kennis gerepresenteerd in een kennissysteem is vaak heuristische kennis, die experts hebben opgedaan uit ervaring. Deze heuristieken leiden vaak tot een juiste oplossing van een bepaald probleem. Doordat deze kennis niet voortkomt uit een uitputtend onderzoek van het probleem, kan het echter voorkomen, dat de heuristiek niet tot een oplossing leidt, of zelfs tot een verkeerde oplossing. Heuristieken leiden eerder tot een acceptabele oplossing dan tot een correcte oplossing en worden gebruikt, omdat (1) het aantal mogelijkheden dat moet worden onderzocht te groot is, of (2) het algoritme om elke mogelijke oplossing te evalueren to complex is of (3) het algoritme om de oplossingen te evalueren onbekend is en moet worden benaderd. Heuristieken zijn bij uitstek geschikt om in een kennissysteem te vatten, omdat de vuistregels vaak sterk van elkaar afhangen. In een imperatief programma, zou dit teveel (vaak geneste) condities opleveren.
Het volgende voorbeeld illustreert het verschil tussen het ontwikkelen van een kennisintensieve functie m.b.v. conventionele technieken en m.b.v. kennistechnologische technieken. Het subsysteem in kwestie heeft tot doel om voor een bepaalde verzekering het normbedrag te bepalen voor het eigen risico.
Conventionele aanpak m.b.v. een algoritme: ALS jaren rijervaring tussen 6 en 10 jaar EN veilig gebied DAN risico = gemiddeld groot ALS jaren rijervaring tussen 1 en 10 jaar DAN ALS verzekeringstype = WA DAN norm eigen risico = 500 ANDERS ALS verzekeringstype = ALLRISK DAN ALS risico = gemiddeld groot EN bestaande klant DAN norm eigen risico = 1000 ANDERS ALS veilig gebied DAN norm eigen risico = 750 ANDERS ALS niet bestaande klant EINDE EINDE EINDE EINDE EINDE |
Kennisintensieve aanpak m.b.v. expliciete
kennisrelaties De kennisbank: ALS jaren rijervaring tussen 6 en 10 jaar EN veilig gebied DAN risico = gemiddeld groot ALS jaren rijervaring tussen 1 en 10 jaar EN verzekeringstype = WA DAN norm eigen risico = 500 ALS risico = gemiddeld groot EN verzekeringstype = ALLRISK EN klant is bestaande relatie DAN norm eigen risico = 1000 ALS jaren rijervaring tussen 1 en 10 jaar EN verzekeringstype = ALLRISK EN veilig gebied DAN norm eigen risico = 750 ALS jaren rijervaring tussen 1 en 10 jaar EN verzekeringstype = ALLRISK EN GEEN veilig gebied EN klant is GEEN bestaande relatie DAN norm eigen risico = 1250 Het redeneeralgoritme: Stap 1: Bepaal alle kennisrelaties die een waarde voor het doel (norm eigen risico) kunnen concluderen. Stap 2: ZOLANG waarde voor doel nog niet is bereikt EN nog niet alle kennisrelaties gevonden in stap 1 zijn geprobeerd DOE Kies uit de verzameling niet geëvalueerde regels de regel die het eerst in de
regelverzameling voorkomt. Bewijs voor de gekozen regel één voor één elke voorwaarde
tussen ALS en DAN, door de voorwaarde het nieuwe doel te maken en dit algoritme recursief
toe te passen voeg de conclusies toe aan de feiten verzameling EINDE ZOLANG |
In de praktijk gaat het vaak om veel complexere kennis dan in dit eenvoudige voorbeeld. Het verschil in overzichtelijkheid tussen een conventionele aanpak en een kennissysteem is dan nog groter.
Een kennissysteem is makkelijker aan te passen aan veranderende kennis dan een conventioneel systeem. Met name wanneer bepaalde regels veranderen is een kennissyteem flexibel. Denk hierbij bv. aan wetsregels. In een juridisch kennissysteem kunnen wetsregels gemakkelijk worden toegevoegd of aangepast. Kennis die echter te frequent verandert is zelfs in een kennissysteem lastig te vatten; de regels zouden dan te vaak moeten worden aangepast. Domeinkennis is in het algemeen gemakkelijker aan te passen dan procedurele kennis. Zo kan in een medisch kennissysteem eenvoudig een nieuw ontdekte ziekte met symptomen worden toegevoegd, maar is het lastiger om het diagnoseproces te veranderen. Door de scheiding van domeinkennis en procedurele kennis (die karakteristiek is voor kennissystemen) wordt het makkelijker om een van beide soorten kennis aan te passen.
Denk hierbij bv. aan de kennis van een kok. Echte chefkoks gebruiken niet zozeer een recept, maar gaan af op ervaring en gebruiken hierbij allerlei zintuigen. Zo gebruiken zij hun neus om te ruiken of er nog meer basilicum in de saus moet, horen ze of de biefstuk niet te hard gaat en voelen ze of de cakejes al gaar zijn. Hierdoor is hun kennis lastig te vatten in een kennissysteem.